THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN: ĐIỀU KIỆN – HỒ SƠ – THỦ TỤC

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng phát triển và khuyến khích tinh thần khởi nghiệp, việc lựa chọn mô hình doanh nghiệp phù hợp là một trong những bước đi quan trọng đầu tiên đối với các cá nhân, tổ chức muốn tham gia vào hoạt động sản xuất – kinh doanh. Trong số các loại hình doanh nghiệp được pháp luật Việt Nam quy định, Doanh nghiệp tư nhân là một mô hình phổ biến và tương đối đơn giản, phù hợp với những người muốn toàn quyền làm chủ, trực tiếp điều hành và quản lý mọi hoạt động của doanh nghiệp. Tuy nhiên, để thành lập doanh nghiệp tư nhân một cách hợp pháp và hiệu quả, người thành lập cần hiểu rõ các quy định pháp luật liên quan đến điều kiện, trình tự, thủ tục cũng như nghĩa vụ sau khi thành lập. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan và chi tiết nhất về điều kiện, hồ sơ và thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân theo quy định hiện hành.

I. Doanh nghiệp tư nhân là gì?

Theo quy định tại Điều 188 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp tư nhân (DNTN) là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình đối với mọi hoạt động của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp nhân, và chủ doanh nghiệp đồng thời là người đại diện theo pháp luật. DNTN không được quyền phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào và cũng không được góp vốn, mua cổ phần trong các doanh nghiệp khác.

Loại hình doanh nghiệp này thường phù hợp với những cá nhân muốn tự mình làm chủ, toàn quyền kiểm soát hoạt động sản xuất – kinh doanh mà không cần thông qua các quyết định tập thể như công ty cổ phần hoặc công ty trách nhiệm hữu hạn.

Điều kiện để thành lập Doanh nghiệp tư nhân là gì?

II. Điều kiện thành lập Doanh nghiệp tư nhân

Việc thành lập DNTN tương đối đơn giản và không yêu cầu điều kiện vốn tối thiểu (trừ những ngành nghề có điều kiện về vốn). Tuy nhiên, để được cơ quan nhà nước cấp phép thành lập, cá nhân muốn đăng ký doanh nghiệp cần đáp ứng những điều kiện sau:

1. Cá nhân làm chủ doanh nghiệp

• Người đăng ký thành lập DNTN phải là công dân Việt Nam từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của Bộ luật Dân sự.

• Chủ DNTN không được đồng thời là chủ một DNTN khác hoặc thành viên hợp danh trong công ty hợp danh.

• Một cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân duy nhất trên lãnh thổ Việt Nam.

2. Tên doanh nghiệp hợp lệ

Tên doanh nghiệp phải tuân thủ theo quy định tại Điều 37 đến Điều 42 của Luật Doanh nghiệp 2020, bao gồm:

• Không trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên doanh nghiệp khác đã đăng ký.

• Không sử dụng từ ngữ vi phạm truyền thống, đạo đức, văn hóa dân tộc.

• Phải bao gồm hai thành tố: loại hình doanh nghiệp + tên riêng, ví dụ: “Doanh nghiệp tư nhân Hoa Mai”.

3. Ngành nghề kinh doanh hợp pháp

Doanh nghiệp chỉ được phép kinh doanh những ngành, nghề không bị cấm theo quy định của pháp luật. Đối với các ngành nghề kinh doanh có điều kiện, doanh nghiệp cần đáp ứng đủ điều kiện và thực hiện đăng ký phù hợp.

Danh mục ngành nghề bị cấm và có điều kiện được quy định cụ thể tại Luật Đầu tư 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

4. Địa chỉ trụ sở rõ ràng, hợp pháp

Trụ sở chính của DNTN phải là địa chỉ xác thực, không được đặt tại chung cư dùng để ở (trừ chung cư hỗn hợp có chức năng kinh doanh). Địa chỉ trụ sở có thể là nhà riêng, mặt bằng thuê, văn phòng ảo (nếu được pháp luật địa phương cho phép).

Hồ sơ thành lập Doanh nghiệp tư nhân bao gồm những gì?

III. Hồ sơ thành lập Doanh nghiệp tư nhân

Hồ sơ đăng ký thành lập DNTN cần được lập đầy đủ, chính xác theo quy định tại Điều 20 Nghị định 01/2021/NĐ-CP. Thành phần hồ sơ bao gồm:

1. Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp (theo mẫu Phụ lục I-1 ban hành kèm theo Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT).

2. Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân chủ doanh nghiệp (căn cước công dân, chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu còn hiệu lực).

3. Văn bản ủy quyền (nếu người đi nộp hồ sơ không phải là chủ doanh nghiệp), kèm theo giấy tờ tùy thân của người được ủy quyền.

4. Các tài liệu khác nếu có đăng ký ngành nghề có điều kiện: ví dụ giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm, giấy phép hành nghề, v.v.

IV. Thủ tục đăng ký thành lập Doanh nghiệp tư nhân

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Cá nhân thực hiện việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ như mục trên. Hồ sơ có thể đánh máy hoặc điền tay nhưng cần rõ ràng, chính xác.

Bước 2: Nộp hồ sơ

Người đăng ký có thể lựa chọn một trong hai hình thức nộp hồ sơ:

• Nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.

• Nộp trực tuyến qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp: https://dangkykinhdoanh.gov.vn bằng tài khoản đăng ký kinh doanh hoặc chữ ký số.

Bước 3: Tiếp nhận và xử lý hồ sơ

• Trong vòng 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.

• Trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ, cơ quan sẽ thông báo bằng văn bản để yêu cầu người đăng ký bổ sung, chỉnh sửa.

Bước 4: Nhận kết quả

Người đăng ký có thể đến trực tiếp để nhận kết quả hoặc nhận qua dịch vụ chuyển phát nhanh (nếu đăng ký từ trước).

V. Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

Việc được cấp giấy phép mới chỉ là bước khởi đầu. Sau đó, doanh nghiệp cần thực hiện các thủ tục sau:

1. Khắc dấu doanh nghiệp (dấu tròn, dấu chức danh nếu cần). Hiện tại không còn quy định bắt buộc thông báo mẫu dấu với cơ quan đăng ký kinh doanh.

2. Mở tài khoản ngân hàng cho doanh nghiệp và thông báo số tài khoản lên Sở Kế hoạch và Đầu tư (thường qua Cổng thông tin quốc gia)

3. Đăng ký chữ ký số điện tử để kê khai và nộp thuế trực tuyến.

4. Đăng ký thuế lần đầu với Chi cục thuế (nếu cần), kê khai lệ phí môn bài.

5. Mua và phát hành hóa đơn điện tử (nếu có hoạt động bán hàng hóa/dịch vụ).

6. Treo biển hiệu tại trụ sở để chứng minh địa chỉ hoạt động kinh doanh.

Ưu nhược điểm của Doanh nghiệp tư nhân là gì?

VI. Ưu nhược điểm của Doanh nghiệp tư nhân

Ưu điểm:

• Thủ tục thành lập đơn giản, nhanh gọn.

• Toàn quyền quyết định mọi vấn đề liên quan đến doanh nghiệp.

• Không yêu cầu vốn tối thiểu, phù hợp với hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp.

Nhược điểm:

• Chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân.

• Không được góp vốn thành lập doanh nghiệp khác.

• Khó mở rộng quy mô và kêu gọi đầu tư so với mô hình công ty.

Công ty Luật TNHH Việt Anh 24h tự hào là đơn vị tư vấn pháp lý chuyên sâu, hỗ trợ thành lập doanh nghiệp trọn gói nhanh chóng, chính xác và tiết kiệm chi phí. Với đội ngũ luật sư, chuyên viên dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi cam kết:

✅ Tư vấn chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp
✅ Soạn hồ sơ đăng ký đúng luật, đúng biểu mẫu
✅ Hỗ trợ đăng ký online, nộp hồ sơ, khắc dấu, công bố thông tin
✅ Đăng ký thuế ban đầu, hóa đơn điện tử, tài khoản ngân hàng
✅ Hướng dẫn các thủ tục pháp lý sau thành lập

👉 Liên hệ Luật Việt Anh 24h – Thành lập doanh nghiệp chưa bao giờ dễ dàng đến thế!

📞 Hotline: 0243.993.3986

📩 Email: luatsu@luatvietanh.com
🌐 Website: https://l1nq.com/luatvietanh24h
📍 Địa chỉ: TT03A-5, Hoàng Thành City, KĐT Mỗ Lao, phường Trung Văn, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội