TRÁCH NHIỆM CỦA CHỦ PHƯƠNG TIỆN VÀ THUYỀN VIÊN, NGƯỜI LÁI PHƯƠNG TIỆN THỦY NỘI ĐỊA KHI CHỞ KHÁCH DU LỊCH

Khi khai thác, vận hành phương tiện thủy nội địa để chở khách du lịch, chủ phương tiện, thuyền trưởng, thuyền viên và người lái đều có những trách nhiệm cụ thể, được quy định tại Thông tư 39/2019/TT-BGTVT ngày 15/10/2019 của Bộ Giao thông vận tải. Hiểu rõ và thực hiện đúng những trách nhiệm này không chỉ đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản cho hành khách và thuyền viên mà còn là yêu cầu pháp lý bắt buộc.

Trách nhiệm của chủ phương tiện

Chủ phương tiện là người sở hữu hoặc được giao quản lý, khai thác phương tiện. Chủ phương tiện có trách nhiệm đảm bảo phương tiện đủ điều kiện an toàn kỹ thuật, có đăng ký, đăng kiểm và đầy đủ giấy tờ hợp lệ trước khi đưa vào khai thác. Chủ phương tiện phải tổ chức kiểm tra định kỳ, sửa chữa kịp thời hư hỏng, trang bị đầy đủ thiết bị cứu sinh, cứu hỏa và các trang thiết bị an toàn khác theo quy định. Đồng thời, họ có nghĩa vụ tuyển dụng thuyền trưởng, thuyền viên đủ năng lực, trình độ, có chứng chỉ chuyên môn phù hợp. Trong quá trình khai thác, chủ phương tiện cũng cần phối hợp với các cơ quan quản lý để thực hiện các biện pháp phòng, chống thiên tai, bảo vệ môi trường và xử lý kịp thời sự cố xảy ra.

Chủ phương tiện và tổ chức, cá nhân thuê phương tiện có trách nhiệm bảo đảm phương tiện đủ điều kiện hoạt động theo quy định của pháp luật. Việc bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện phải được thực hiện đúng quy định về đăng kiểm. Họ phải lập sổ danh bạ thuyền viên theo mẫu quy định tại Phụ lục I của Thông tư này.

Ngoài những chức danh thuyền viên đã được quy định trong định biên an toàn tối thiểu, khi cần thiết chủ phương tiện có thể bố trí thêm các vị trí như y tá, điện báo viên, thợ lặn, thợ cuốc, thợ hút, thợ kích kéo, nhân viên phục vụ và các chức danh khác nhằm đáp ứng yêu cầu công việc. Đối với các chức danh này, chủ phương tiện cần quy định rõ phạm vi trách nhiệm của từng vị trí khi chưa có trong định biên an toàn tối thiểu.

Bên cạnh đó, chủ phương tiện và người thuê phương tiện phải đảm bảo an toàn lao động, vệ sinh lao động cho thuyền viên và các chức danh khác làm việc trên phương tiện, đồng thời thực hiện các biện pháp phòng ngừa ô nhiễm môi trường, thu gom, lưu trữ và chuyển chất thải đến nơi tiếp nhận xử lý theo quy định. Họ cũng có trách nhiệm tổ chức bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho thuyền viên, đồng thời tổ chức diễn tập các tình huống khẩn cấp cho thuyền viên và người tập sự thuyền viên. Ngoài những nghĩa vụ nêu trên, chủ phương tiện và người thuê phương tiện còn phải thực hiện đầy đủ các trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật hiện hành.

Trách nhiệm của thuyền trưởng

Thuyền trưởng là người chịu trách nhiệm cao nhất trên phương tiện. Họ phải đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hành khách, thuyền viên, quản lý phương tiện, tài sản cũng như mọi giấy tờ liên quan. Thuyền trưởng cần nắm vững tình trạng kỹ thuật, thời hạn hoạt động và chu kỳ sửa chữa của phương tiện. Đối với phương tiện mang cấp VR-SB, thuyền trưởng phải lập phương án tập luyện và tổ chức huấn luyện cho thuyền viên về cứu sinh, cứu hỏa và cứu thủng ngay khi có thuyền viên mới. Mỗi quý, ít nhất một lần, phải tổ chức tập luyện các tình huống khẩn cấp.

Trong suốt hành trình, thuyền trưởng chịu trách nhiệm quản lý sổ nhật ký hành trình, danh sách hành khách, danh bạ thuyền viên và các giấy tờ cần thiết khác; hàng ngày ký xác nhận nội dung nhật ký hành trình. Việc đón, trả khách và xếp dỡ hàng hóa chỉ được thực hiện tại các địa điểm đã được quy định, trừ trường hợp bất khả kháng.

Khi có nguy cơ chìm đắm hoặc phá hủy phương tiện, thuyền trưởng phải tận dụng mọi khả năng để cứu hành khách trước, sau đó đến thuyền viên và bản thân là người rời phương tiện sau cùng. Nếu có người rơi xuống nước, thuyền trưởng phải lập tức triển khai các biện pháp cứu nạn, thông báo cho cơ quan tìm kiếm cứu nạn hoặc chính quyền địa phương. Trong trường hợp phương tiện hoạt động trên biển, phải báo ngay cho Trung tâm phối hợp tìm kiếm cứu nạn hàng hải hoặc Đài Thông tin duyên hải, đồng thời huy động các phương tiện lân cận hỗ trợ. Nếu việc tìm kiếm không còn hy vọng, phương tiện chỉ được rời khu vực khi không gây nguy hiểm cho những người còn lại.

Thuyền trưởng còn có trách nhiệm tổ chức sơ cứu và đưa người bị bệnh, tai nạn đến cơ sở y tế khi cần thiết; lập biên bản khi có trường hợp sinh đẻ, tử vong xảy ra trên phương tiện. Mọi bàn giao nhiệm vụ khi vắng mặt phải được thực hiện trực tiếp, bằng văn bản nếu vắng trên một ca làm việc, và lập biên bản nếu bàn giao theo yêu cầu của chủ phương tiện.

Trước khi khởi hành, thuyền trưởng phải lập bảng phân công nhiệm vụ, đôn đốc chuẩn bị đầy đủ nhiên liệu, thực phẩm, thuốc men, đảm bảo phương tiện sẵn sàng và được cơ quan có thẩm quyền cho phép rời bến. Trong hành trình, thuyền trưởng phải thường xuyên theo dõi diễn biến thời tiết và có quyền từ chối khởi hành nếu điều kiện khí tượng, thủy văn, môi trường không đảm bảo an toàn.

Trách nhiệm của thuyền phó và thủy thủ

Thuyền phó là người trực tiếp phụ trách bộ phận boong, bảo dưỡng thiết bị cứu sinh, cứu hỏa, cứu thủng và giám sát việc chuẩn bị, phân công nhiệm vụ trên phương tiện. Thuyền phó lập kế hoạch chuyến đi, kiểm tra an toàn hành khách, hàng hóa và đề xuất thuyền trưởng từ chối khởi hành nếu điều kiện không đảm bảo. Ngoài ra, thuyền phó thay thế thuyền trưởng khi thuyền trưởng vắng mặt và đảm nhận các nhiệm vụ được giao.

Thủy thủ chịu sự chỉ đạo của thuyền trưởng và người phụ trách ca, thực hiện công việc đảm bảo an toàn khi rời, cập bến, giám sát hành khách lên xuống phương tiện, trực tiếp điều khiển phương tiện khi được giao và luôn sẵn sàng ứng phó với các tình huống phát sinh.

Trách nhiệm của vị trí cơ khí trên tàu

Máy trưởng quản lý toàn bộ bộ phận máy, vận hành, bảo dưỡng hệ thống động lực của phương tiện, đảm bảo máy móc hoạt động hiệu quả. Máy trưởng có quyền đình chỉ hoạt động bộ phận máy nếu thấy không an toàn và báo cáo kịp thời với thuyền trưởng.

Máy phó là người hỗ trợ máy trưởng, lập kế hoạch công tác bộ phận máy, phân công công việc, trực ca, giám sát tình trạng máy móc và báo cáo khi phát hiện nguy cơ hư hỏng.

Thợ máy thực hiện nhiệm vụ bảo dưỡng, vận hành, vệ sinh máy móc, theo dõi thông số kỹ thuật, tham gia sửa chữa và chấp hành nghiêm sự phân công của máy trưởng hoặc phụ trách ca máy.

Người lái phương tiện có trách nhiệm quản lý phương tiện, nắm vững điều kiện luồng lạch, kiểm tra an toàn trước khi khởi hành, sắp xếp người và hàng hóa hợp lý, đồng thời thực hiện cứu nạn, cứu hộ khi có sự cố, đảm bảo là người cuối cùng rời phương tiện trong tình huống khẩn cấp.

Cuối cùng, thuyền viên tập sự tuân thủ sự quản lý của thuyền trưởng, tham gia làm việc, sinh hoạt theo sự phân công và chỉ được vận hành máy móc dưới sự giám sát.

Việc thực hiện đúng các quy định trên không chỉ giúp đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hành khách, phương tiện và tài sản mà còn thể hiện trách nhiệm nghề nghiệp và tuân thủ pháp luật của mỗi cá nhân trên tàu. Đặc biệt trong lĩnh vực vận tải khách du lịch – nơi an toàn là yếu tố được đặt lên hàng đầu – các chủ phương tiện và thuyền viên cần không ngừng rèn luyện, nâng cao ý thức và kỹ năng xử lý tình huống để mang đến những chuyến đi an toàn, trọn vẹn cho hành khách.

Công ty Luật TNHH Việt Anh 24h tự hào là đơn vị tư vấn pháp lý chuyên sâu, hỗ trợ thành lập doanh nghiệp trọn gói nhanh chóng, chính xác và tiết kiệm chi phí. Với đội ngũ luật sư, chuyên viên dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi cam kết:

Tư vấn chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp
Soạn hồ sơ đăng ký đúng luật, đúng biểu mẫu
Hỗ trợ đăng ký online, nộp hồ sơ, khắc dấu, công bố thông tin
Đăng ký thuế ban đầu, hóa đơn điện tử, tài khoản ngân hàng
Hướng dẫn các thủ tục pháp lý sau thành lập